प्रेम, आकर्षण आणि वासना!

‘‘पीरेम म्हंजी काय असतं रं भौ? आमाला रोजच्या भाकरीचा प्रश्‍न. कुटं करत बस्तु पीरेम आणि बाकी झंझटी!’’
हे वाक्य अतिशयोक्तीपूर्ण अजिबात नाही. हेही एक वास्तव आहेच. जेव्हा काही लोकांच्या पोटाची जबाबदारी आपल्या हातावर असते, तेव्हा मनाचा विचार केला जात नाही किंवा घेतला जात नाही!
पण खरंच ‘प्रेम म्हणजे काय असतं भाऊ?’
असं म्हणलं जातं की स्त्रीला समजणं अशक्य आहे. तसंच प्रेम या भावनेबद्दल म्हटलं तर वावगं ठरणार नाही! प्रेम ही गोेट समजणं खूप अवघड आहे; पण खरं तर ती मुद्दामहून समजून घ्यायचीही नसते. ती आपोआप, नकळतपणे होणारी व जाणवणारी भावना आहे. प्रत्येकासाठी ती वेगळी असू शकते. त्यामुळे प्रेमाची तंत्रशुद्ध व्याख्या शोधण्याचा कुणाही मुर्खाने प्रयत्न करू नये.
आकर्षण, वासना व प्रेम या वेगवेगळ्या गोष्टी आहेत. इथंच आपली गल्लत होते ना राव! आपण आकर्षणाला किंवा वासनेला प्रेम समजून बसतो. कदाचित त्यावेळी आपल्याला ते कळत नाही.
एका पुस्तकात आईपणाबद्दल खूप छान वाक्य वाचलं, ‘बाळाला जन्म देणे ही एक गोष्ट आहे आणि आई होणं ही पूर्णपणे वेगळी गोष्ट आहे.’ तसंच प्रेमाचंपण म्हणता येईल ना भाऊ! एखाद्या व्यक्तिकडे आकर्षित होणं वेगळं आणि त्या व्यक्तिवर प्रेम करणं किंवा त्याचं प्रेम मिळवणं ही वेगळी गोष्ट आहे.
प्रेमाचे कितीतरी म्हणजे असंख्य पैलू सांगता येतील. प्रत्येकाच्या मनात जी प्रामाणिक, निर्मळ भावना येईल तो प्रेमाचा एक पैलू असू शकेल.
’ती सध्या काय करते’ या नवीन आलेल्या चित्रपटात असाच एक प्रेमाचा पैलू उलगडण्याचा प्रयत्न केला गेलाय. अव्यक्त राहिलेलं प्रेम आणि त्यामुळे होणारी घुसमट, त्यातून निर्माण होणार्‍या समस्या आणि या सर्वातून बाहेर निघण्याचा प्रयत्न असा एक सुंदर अनुभूती देणारा हा चित्रपट आहे. याप्रमाणेच अनेक चित्रपटातून प्रेम ही भावना उलगडून दाखवण्याचा प्रयत्न केला गेलाय.
शाळेत किंवा विद्यालयात जे वाटते ते प्रेम असते का? त्या काळात हा निवाडा करणं शक्य असतं का? आपण त्याला आकर्षण म्हणू शकतो. आताच्या युगात हे आकर्षणसुद्धा खूप लवकर मुलांना जाणवायला लागलंय. आता आमच्या काळात कसं होतं हे मी सांगत बसत नाही नाही! (हा... हा... हा...)
ज्यावेळी आपण या स्टेजमधून पुढं येतो म्हणजे ‘कॉलेज लाईफ.’ त्यावेळी त्यात थोडासा वासनेचा शिडकावा होतो. मग ’ती सध्या काय करते’मधील अनुराग प्रमाणे ’पहला प्यार बार बार लगातार’! या वयात शरीरात बदल झाल्यामुळे त्याच्या मागण्या वाढलेल्या असतात आणि या गरजा पूर्ण करण्यासाठी मुलं खूप उद्योग करतात; पण या सगळ्याचा संबंध प्रेमाशी असतो का? तो जोडला जातो हा भाग वेगळा! आणि प्रेमाशी याचा संबंध आजिबातच नसतो असंही नाही! पण प्रामाणिक, निस्वार्थी भावना कमीच असतात. जर अशा नात्यात तुम्हाला फक्त जोडीदाराच्या शरीराची अपेक्षा असेल तर त्यात काय प्रेम राहणार?
ही ‘फर्स्ट साईट लव्ह’ ही काय भानगड असते? एका नजरेत तुम्ही एखाद्या व्यक्तिला कसं ओळखू शकता? मग त्या नजरेत तुम्हाला काय दिसतं? तुम्ही फक्त रूप पाहता आणि ती व्यक्ती तुम्हाला आवडते. मग याला ‘फर्स्ट साईट अट्रेक्शन’ म्हणलं तर?
कवी माधव गिर यांच्या कवितेतील ओळीप्रमाणं,
’तुला मला दोघांनाही सारं सारं कळतंय
तुझं माझं दोघांचंही मन आतून जळतंय’ असंच सगळे म्हणत असतात. (खरंतर कुणालाही काही कळत नसतं!)
अशा संबंधात काही वेळा प्रेमही होतं. ते बहरतं आणि फुलतंही! प्रेम ही एक निर्मळ आणि निस्वार्थ भावना आहे. ज्यात पुढच्याला गृहीत न धरता त्याच्या भावनेचा, मताचा आदर केला जातो. (अर्थात ही माझी मतं आहेत)
आई बाळाला जन्म देते, दूध पाजते, वाढवते, त्यावेळी तिच्या मनात काय स्वार्थ असतो? हे सर्व निस्वार्थ असते.
प्रत्येक भावना ही बोलूनच व्यक्त करावी लागते असं नाही. काही भावना स्पर्शातून तर काही डोळ्यांवाटे व्यक्त होतात. प्रेम हे या सर्वातून दर्शवू शकतो. खरंतर प्रेम दाखवून द्यायची पण गरज नसते; जर खरंच प्रेम असेल ते पुढच्याला आपोआप जाणवतं.
रोज सकाळी बाहेर जाताना आईच्या पायांना कलेला स्पर्श आणि बायकोला मारलेली मिठी आपलं प्रेम पोहचवण्यासाठी पुरेसं असतं.
मी प्रेमाबद्दल एवढं का बोलतोय? पहिली आई व नंतर काम याशिवाय मला कोणावर प्रेम करताच आलं नाही... असं कोणी भेटलंही नाही. माझं दुर्भाग्य! हां पण काही आकर्षणं होती; नाही का म्हणू!
हातात हात गुंफून अनवाणी पायानं ओल्या वाळूवर फिरणं म्हणजे प्रेम असेल तर मला ते अनुभवायचंय...
तिच्या डोळ्यात पाणी पाहून आपल्या पापण्या ओलावणं म्हणजे प्रेम असेल तर मला ते अनुभवायचंय...
एकमेकांच्या मिठीत शिरताना संकोचा ऐवजी आपलेपणा व आधार वाटत असेल असं प्रेम मला अनुभवायचंय...
न सांगताही जोडीदाराच्या समस्या ओळखून त्या कमी करण्याचा प्रयत्न करणारं प्रेम मला करायचंय...
आणि एवढंच म्हणेण की तुम्हीही प्रेम करत रहा. निस्वार्थ, प्रमाणिक आणि खरं प्रेम!
- तुषार उथळे पाटील
9552858100